Hoe eet je een olifant?
De vraag klinkt absurd: hoe eet je een olifant? Maar het antwoord is verrassend eenvoudig en krachtig: stap voor stap. Deze metafoor wordt vaak gebruikt om aan te geven hoe je grote, overweldigende projecten of veranderingen kunt aanpakken. Voor veel organisaties voelt procesverbetering aan als zo’n olifant. Er zijn zoveel knelpunten, processen en betrokkenen, dat het moeilijk is om te weten waar je moet beginnen. In deze blog laten we je zien hoe je dat doet. Stap voor stap.
1. Zie de olifant voor wat hij is
Verbeteren begint bij het onderkennen van het werkelijke probleem. Te vaak richten organisaties zich op symptomen – zoals lange doorlooptijden of veel fouten – zonder te kijken naar de onderliggende oorzaak. Dat leidt tot symptoombestrijding, geen duurzame verbetering. Stel daarom de vraag achter de vraag: Waarom gebeurt dit? Waar begint het gedrag of proces te ontsporen?
Een voorbeeld: een productiebedrijf kampte met een hoog aantal klachten. De oorzaak bleek niet het proces zelf, maar het gebrek aan een eenduidige definitie van ‘kwaliteit’ tussen afdelingen. Pas toen die ‘olifant’ benoemd werd, kon er gericht worden verbeterd.
2. Breek het op in stukken maar met beleid
Het opknippen van het probleem is noodzakelijk, maar niet willekeurig. Veel organisaties breken processen op in afdelingsverantwoordelijkheden, wat leidt tot eilandoptimalisatie. Kies liever voor klantgerichte segmentatie: wat is een logische stap vanuit klantwaarde of doorstroom?
Gebruik hiervoor tools zoals waardestroomanalyses, bottleneckanalyses of het CIMM-model. En wees niet bang om het onzichtbare zichtbaar te maken: stil verzet, ongeschreven regels en oude gewoontes zijn óók onderdelen van je olifant.
3. Begin waar de meeste waarde zit niet waar het makkelijk is
Quick wins zijn aantrekkelijk, maar leiden zelden tot structurele impact. Durf juist te beginnen bij knelpunten die misschien complex zijn, maar veel waarde kunnen ontsluiten. Denk aan constraints in de flow (Theory of Constraints) of processen waar klantverlies ontstaat.
Werk daarbij met data én mensen: gebruik indicatoren én luister naar operators, teamleiders en klanten. Voeg beide perspectieven samen.
4. Vier gedrag, niet alleen resultaat
Het vieren van successen is belangrijk, maar wat je viert bepaalt wat mensen herhalen. Richt je dus niet alleen op KPI’s, maar vooral op gedragsverandering. Bijvoorbeeld: een team dat voor het eerst zélf prestatiecijfers bespreekt, zet een grotere stap dan een tijdelijke stijging in output.
Gebruik principes uit Organizational Behavior Management (OBM) om gewenst gedrag te herkennen, te belonen en te verankeren. Continu verbeteren begint bij mensen die zich eigenaar voelen van hun werk.
5. Houd ritme, niet routine
Structuur is nodig om verbetering vast te houden, maar pas op voor verstarring. Een standaard weekoverleg zonder scherp doel levert zelden echte voortgang op. Creëer daarom ritme met een duidelijke focus: waar staan we, waar willen we naartoe, wat blokkeert ons?
Maak gebruik van een verbeterbacklog, zoals in agile, waarin prioriteiten, eigenaarschap en voortgang visueel zijn. Zo creëer je eigenaarschap én momentum.
6. Zet de volgende stap, met zicht op de horizon
Elke stap moet niet alleen een actie zijn, maar een bewuste beweging richting je einddoel. Verlies het grotere plaatje niet uit het oog. Gebruik verbeterroadmaps of maturity-modellen (zoals CIMM) om het geheel te blijven zien terwijl je lokaal verbetert.
Stappen zonder richting zijn druk zonder resultaat. Zorg dus altijd voor een koers
Bonus tip: Niet elke stap is makkelijk – en dat is oké
De metafoor doet vermoeden dat elke stap even behapbaar is. Maar de praktijk leert: sommige stappen zijn taai, complex of confronterend. Bijvoorbeeld: een cultuuromslag of het doorbreken van silo’s.
Hier helpt het om onderscheid te maken tussen technische en gedragsmatige weerstand. Is het proces te complex, of is het gedrag niet in lijn? Zet interventies in vanuit change management en OBM. Ontwerp gedrag, verwacht het niet vanzelf.
En zorg voor psychologische veiligheid. Alleen in een omgeving waar fouten gemaakt mogen worden, durven mensen echt te veranderen.
Tot slot: een olifant eet je niet alleen
De olifant aanpakken is niet de taak van één persoon. Betrek collega’s, luister naar de werkvloer, gebruik de kennis van experts. Bij Symbol geloven we in samen verbeteren, met oog voor waarde, mensen én resultaat.
Dus: hoe eet jij jouw olifant? Wij helpen je graag – stap voor stap.
Ook interessant om te lezen
Nederlandse productiviteit daalt opnieuw – en dat biedt juist kansen
Nederlandse productiviteit daalt opnieuw - en dat biedt juist kansenDe arbeidsproductiviteit in Nederland is in 2024 opnieuw gedaald, blijkt uit cijfers van het CBS. Terwijl de economie groeit, neemt de output per gewerkt uur juist af. Een signaal dat traditionele...
Hoe vergevorderd is Continu Verbeteren in Nederland?
Hoe vergevorderd is Continu Verbeteren in Nederland?Bedrijven investeren jaarlijks miljoenen in het verbeteren van processen en prestaties. Maar hoe effectief zijn deze inspanningen écht? Symbol onderzocht de stand van continu verbeteren in Nederland en ontdekte de...
Quality in High Tech Supply Chain
Event Quality in High Tech Supply ChainHoe borg je kwaliteit in een high-tech supply chain waar minimale afwijkingen grote impact hebben? Hoe verminder je productievariabiliteit en voldoe je aan de strenge normen van ASML? En welke rol spelen AI en IoT in de...